Afrika’da 2026 FIFA Dünya Kupası elemeleri son aşamaya yaklaşırken, kıtada giderek daha fazla ülkenin milli takımı yerli teknik direktörlere emanet ediliyor. FIFA verilerine göre Afrika’daki 53 erkek milli takımın 24’ünü Afrikalı çalıştırıcılar yönetiyor.
Senegal'i 2021 Afrika Uluslar Kupası'nda şampiyonluğa taşıyan Aliou Cisse, artık Libya Milli Takımı'nın başında.
Uzun yıllar yabancı teknik direktörlere bağımlı olan federasyonlar, son dönemde kıta içinden isimlere yönelmeye başladı. Mali’den Eric Chelle Nijerya’yı, Güney Afrikalı Benni McCarthy Kenya’yı, eski Senegal teknik direktörü Aliou Cissé ise Libya’yı çalıştırıyor. Cissé’nin Libya’daki görevi, kendisini tarihin en yüksek maaş alan ikinci Afrikalı teknik adamı yaptı.
Mali teknik direktörü Chelle, BBC Sport Africa’ya yaptığı açıklamada: “Afrika’da çok iyi teknik direktörlerimiz var ve bu görevleri hak ediyoruz” dedi.
Başarı Hikâyeleri
Afrika’da yerli teknik adamların yükselişi 2019 Afrika Uluslar Kupası finalinde Cezayir’in Senegal’i yenmesiyle başladı. Her iki takımın başında da eski milli yıldızlar Djamel Belmadi ve Aliou Cissé vardı. O tarihten bu yana düzenlenen iki Afcon’u da yerli antrenörler kazandı: önce Cissé, ardından Fildişi Sahili’nden Emerse Faé.
2022 Dünya Kupası’nda Fas’ın Walid Regragui yönetiminde yarı finale yükselmesi ise kıtada tarihi bir başarıya dönüştü. Ayrıca turnuvada yer alan beş Afrika temsilcisinin tamamı yerli hocalar tarafından yönetildi ve her biri en az bir galibiyet aldı.
Mısır, efsanevi eski forvet Hossam Hassan yönetiminde 2026 FIFA Dünya Kupası'na katılmaya doğru ilerliyor
Değişen Zihniyet
Eski Malili çalıştırıcı Mohamed Magassouba, Afrikalı teknik direktörlerin bir dönem “güçsüz ve incinmiş” hissettiğini söylerken, artık hata yapma ve gelişme şansı bulduklarını vurguladı.
Kenya’nın başına geçen Benni McCarthy ise değişimi: “Eskiden Avrupalılara güveniliyordu. Şimdi kendi kıtamızda bize inanılıyor. Hayatımızı futbola adadık, bu görevleri hak ediyoruz” sözleri ile özetledi. Yerli teknik direktörlerin avantajları arasında oyuncularla kültürel yakınlık, duygusal bağ, motivasyon ve mali açıdan daha uygun olmaları gösteriliyor. Nijerya’yı çalıştıran Chelle, “Afrikalı oyuncuların nasıl düşündüğünü bilmek çok önemli” diyerek kültürel uyuma dikkat çekti.
Zorluklar ve Eleştiriler
Yine de yüksek maaşlı sözleşmeler her zaman başarı getirmiyor. Libya’da Cissé, 83 bin dolarlık aylık maaşına rağmen elemelerde zor bir başlangıç yaptı. Nijerya’da Chelle, yıllık 600 bin dolarlık kontratına rağmen beklentileri karşılamakta zorlanıyor. McCarthy’nin Kenya’da oynattığı hücum futbolu övgü toplasa da alınan sonuçlar elemelerden kopma riskini artırdı.
Elemelerde son dört maç haftasına girilirken, kıtada büyük bir baskı söz konusu. Yeşil Burun Adaları’nın Bubista yönetiminde Kamerun’un önünde tarih yazma ihtimali, Mısır’ın efsane forveti Hossam Hassan’la yükselişi ve Senegal’in Pape Thiaw dönemindeki hücum sıkıntıları dikkat çekiyor. Afrika’dan 2026 Dünya Kupası için dokuz takım doğrudan finallere gidecek. Bu süreçte başarı yakalayacak her yerli teknik direktör, kıtadaki meslektaşları için yeni kapılar açabilir.
Yerli Antrenörler Listesi
Kendi ülkelerinin başında olanlar (18):
Brama Traore (Burkina Faso), Bubista (Yeşil Burun Adaları), Eloge Enza-Yamissi (Orta Afrika C.), Hossam Hassan (Mısır), Juan Micha (Ekvator Ginesi), Thierry Mouyouma (Gabon), Otto Addo (Gana), Emerse Faé (Fildişi Sahili), Thomas Kojo (Liberya), Walid Regragui (Fas), Chiquinho Conde (Mozambik), Collin Benjamin (Namibya), Pape Thiaw (Senegal), Ralph Jean-Louis (Seyşeller), Mohamed Kallon (Sierra Leone), Yusuf Ali Nur (Somali), Dare Nibombe (Togo), Sami Trabelsi (Tunus).
Başka ülkelerde görev yapanlar (6):
Benni McCarthy (Kenya), Aliou Cissé (Libya), Callisto Pasuwa (Malavi), Ezzaki Badou (Nijer), Eric Chelle (Nijerya), Kwesi Appiah (Sudan).
Benni McCarthy ve Eric Chelle, kendi vatanları olmayan bir milli takımın başındaki altı Afrikalı teknik direktörden biri.